[ Pobierz całość w formacie PDF ]
siewu (wsiewka lub siew czysty) oraz okresu u\ytkowania. Stanowią doskonały przedplon dla roślin następczych ze względu na ich korzystne oddziaływanie na \yzność gleby (przewy\szają pod tym względem rośliny strączkowe). W ich wartości dla roślin następczych mogą te\ być elementy ujemne jak silne przesuszenie gleby i wzrost zachwaszczenia. Okopowe ze względu na du\e wymagania agrotechniczne (nawo\enie obornikiem, pielęgnacja międzyrzędzi) zadowalają się gorszymi przedplonami, będąc jednocześnie dobrym stanowiskiem dla roślin następczych gdy\ gleba jest odkwaszona i bogata w składniki pokarmowe. Rośliny zbo\owe wymagają dobrych lub średnich przedplonów, zaś w przypadku ozimych równie\ wcześnie schodzących z pola. Działają na ogół ujemnie na strukturę gleby. Są złymi przedplonami dla innych roślin, szczególnie jare, które silnie przesuszają glebę i pozostawiają mało resztek po\niwnych. Przypisywanie tej grupie roślin silne zachwaszczenie pola ulega znacznemu zmniejszeniu w miarę doskonalenia chemicznej walki z chwastami. Strączkowe mają małe i średnie wymagania w zale\ności od gatunku. Wartość następcza jest du\a po udanym plonie ze względu na gromadzenie azotu, bogate resztki po\niwne, dobre zacienienie gleby, stabilizacje struktury itp. Rośliny nale\ące do jednorocznych pastewnych ró\nią się znacznie między sobą stąd nale\y je traktować jako osobne elementy zmianowania. Tak\e rośliny przemysłowe są grupą niejednolitą. Ich wspólną cechą w zmianowaniu są większe wymagania przedplonowe i agrotechniczne, natomiast wartość stanowiska dla roślin następczych zale\y od uprawianego gatunku. Międzyplony dzielimy na wsiewki poplonowe, poplony ścierniskowe i poplony ozime. Wymagania ich ogranicza się na ogół do wczesnego zejścia przedplonu i dodatkowego nawo\enia. Jako przedplony mają ró\ną wartość. Zwykle pozostawiają bogate w składniki pokarmowe resztki po\niwne lub całą masę plonu (zielony nawóz). Niewłaściwe następstwo roślin, w którym pewne gatunki uprawiane są przez kilka lat po sobie lub zbyt często powracają na to samo pole, prowadzi wcześniej czy pózniej do zni\ki plonów. Zjawiska takie, występujące mimo poprawnej uprawy roli i nawo\enia, nazywane są ogólnie chorobami płodozmianowymi albo zmęczeniem gleby. Najbardziej prawdopodobną i współcześnie powszechnie uznawaną jest teoria głosząca, \e ró\ne formy zmęczenia gleby powodowane są przez masowe występowanie chorób pochodzenia grzybowego, bakteryjnego czy wirusowego i ró\nych składników. Nazwa jakiejś formy zmęczenia gleby jest zwykle związana nie z przyczyną Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 41 choroby, lecz z rośliną, na której się objawia. Na przykład mówi się o wykoniczynieniu, wylnieniu, wyburaczeniu itd. W płodozmianie nie zawsze przez cały okres wegetacyjny pole jest zajęte przez uprawiane rośliny. Często pozostaje jeszcze du\o czasu między zbiorem przedplonu a siewem rośliny następczej. Takie okresy są przeznaczone na uprawę poplonów wykorzystywanych na paszę zieloną lub surowiec na kiszonkę, a niekiedy na zielony nawóz. Planując uprawę poplonów nale\y uwzględnić układ warunków przyrodniczych w okresie wegetacyjnym. Wilgotność gleby warunkuje wysokość produkcji roślinnej a zale\y od ilości i rozkładu opadów, parowania, transpiracji oraz niedosytów wilgotności powietrza, będących funkcjami temperatury. Poplony mogą być siane w ró\nym czasie i w skutek tego są w ró\nych porach zbierane. Wsiewki poplonowe sieje się na ogół wcześnie wiosną w roślinę główną (zbo\a), w której rosną stosunkowo wolno, a po jej zborze rozwijają się bujnie, jeśli jest odpowiednia pogoda. Zbiera się je przed zimą na paszę lub przeoruje jako nawóz zielony. Wsiewki udają się jedynie w warunkach dostatecznej wilgotności. Najczęściej stosowana i najpewniejsza na gleby [ Pobierz całość w formacie PDF ] |