[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nowo 2006; Kosiewicz J., Environmental Differentiations of Tourism, red. naukowa: Kosiewicz J., Wydawnictwo BK, Legionowo 2006; Kosiewicz J., Sport and Values. Theoretical Foundations, red. naukowa: Kosiewicz J., Wydawnictwo AWF, Warszawa 2006; Kosiewicz J.: Sport for All as a Form of Education, Eichberg H., Kosiewicz J, Obody ski K. (red. naukowa), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego Rzeszów 2007; Kosiewicz J.: Social and Cultural Aspects of Sport, Kosiewicz J., (red. naukowa), Wydawnictwo AWF Warszawa, 2007; Kosiewicz J.: Social and Cultural Aspects of Sport, Kosiewicz J., (red. naukowa), Wydawnictwo AWF Warszawa, 2007. Jerzy Kosiewicz 96 III. Merytoryczny punkt widzenia W rozwa aniach nad istnieniem filozofii sportu w poza instytucjonal- no-organizacyjnym (strukturalno-funkcjonalnym) kontek cie pojawiaj si jednak powa ne w tpliwo ci. Dotyczy to zw aszcza statusu merytorycznego i metodologicznego badanej dyscypliny. W tej cz ci wypowiedzi zajm si przede wszystkim kwestiami merytorycznymi, aczkolwiek w niektórych przy- padkach pewne argumenty z tego kr gu b d zdawa si poniek d pokrewne uzasadnieniom o charakterze instytucjonalno-organizacyjnym (strukturalno- funkcjonalnym). 1. Pi miennictwo a samodzielno merytoryczna dyscypliny naukowej Istnieje pogl d przyjmuj cy, e wyst puje w obr bie filozofii przedmiot szczegó owy zwany filozofi sportu i e funkcjonuje jako autonomiczna dzie- dzina nauki. wiadczy ma o tym m.in. obfita literatura przedmiotu. Uzasadnieniem tego stanowiska ma by praca P. Mc Bride a pt. The Philosophy of Sport z 1932 r. Ostateczna stabilizacja filozofii sportu przy- pada podobno na lata 1967 1979, kiedy to ukaza y si m.in. monografie H. Slushera (Man, Sport and Existence, 1967), P. Weissa (Sport. A Philo- sophic Inquiry, 1969), W.J. Morgana (On the Path toward an Ontology of Sport, Journal of the Philosophy of Sport 1976; Some Aristotelian Notes on the Attempt to Define Sport, Journal of the Philosophy of Sport 1977), H. Lenka (Social Philosophy of Athletics, 1979). Do tego spisu dorzuci bym jeszcze ksi k Philosophy and Human Movement (1978) pióra D. Besta monografi powszechnie cenion . Wa ny jest tak e dorobek H. Lenka zawarty w artyku ach: Prolegomena toward an analytic philosophy of sport (1985), Towards a social philosophy of achievement and athletics (1988), a tak e w pracach zbiorowych pod jego redakcj m.in. w Aktuelle Probleme der Sport Philosophie (1983). Innymi wa nymi pracami by y, Philosophy of Sport (1990) autorstwa D. Hylanda oraz ceniony podr cznik R.S. Kretchmara pt. Practical Philoso- phy of Sport (1994) i jego drugie wydanie Practical Philosophy of Sport and Physical Activity (2005). Argumentacja ta mnie jednak nie przekonuje, mimo i chcia bym jako filozof i rozwa aj cy zagadnienia dotycz ce sportu z filozoficznego punktu widzenia aby filozofia sportu wreszcie zaistnia a w sensie merytorycznym oraz spe nia a wszystkie stosowne kryteria w zakresie metodologii ogólnej i szczegó owej, a tak e rozwija a si jak najlepiej, celem osi gni cia statusu na- uki (b d dyscypliny czy subdyscypliny) dojrza ej i autonomicznej. Sprzyja oby to oczywi cie rozwojowi wiedzy o sporcie i rozwojowi filozofii w ogóle. Filozofia sportu w perspektywie instytucjonalnej, merytorycznej i metodologicznej 97 Równie fakt, e pojawi y si czasopisma i organizacje naukowe zwi zane z filozofi sportu nie stanowi jeszcze argumentu merytorycznego, wspieraj ce- go tez o istnieniu filozofii sportu. One mog pomóc jedynie w jej zaistnieniu w dojrza ym i autonomicznym kszta cie. Prawdopodobnie tak b dzie, ponie- wa wspó czesna nauka w tym filozofia jest mocno zinstytucjonalizowana i w zasadzie poza instytucjami powo anymi do jej rozwoju nie funkcjonuje. Min y bowiem czasy Dawida Hume a czy Ludwika Feuerbacha, którzy pracowali z dala od uniwersyteckiego zgie ku. Niestety, z faktu, e istniej ksi kowe wydania prac ca o ciowo ujmu- j ce filozofi sportu, po wi cone jej czasopisma specjalistyczne, organizacje naukowe i podr czniki akademickie, obszerne jej bibliografie wcale nie wynika, e chyba musi istnie zdaniem Lipo skiego w wypowiedzi bez debitu sama dyscyplina . W danym przypadku pojawia si pomieszanie porz dku instytucjonalno- organizacyjnego (strukturalno-funkcjonalnego) z porz dkiem merytorycznym i metodologicznym. Naturalnie, w wietle pierwszego porz dku zaistnienie filozofii sportu jest faktem. Jednak e jest to tylko warunek wst pny i koniecz- ny, ale nie wystarczaj cy. Nie wystarczy to bowiem do zaistnienia filozofii sportu jako dyscypliny dojrza ej naukowo i autonomicznej, poniewa nie zosta y spe nione warunki merytoryczne i metodologiczne. Z tego te wzgl du filozofia sportu b dzie w obr bie innych dyscyplin filozoficznych i innych nauk lekcewa ona i s usznie nie doceniana. Ponadto warto wskaza , e nawet z punktu widzenia kryterium instytu- cjonalno-organizacyjnego (strukturalno-funkcjonalnego) nie zaistnia a jeszcze adna ostateczna stabilizacja. Jest bowiem wiele do zrobienia w zakresie filozofii sportu na uczelniach zagranicznych i polskich. Daleko jest jej w tym wzgl dzie do dojrza o ci np. w wielu wy szych szko ach polskich, tj. w aka- demiach wychowania fizycznego, w licznych uczelniach publicznych (np. na Wydziale Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego UR) i niepublicznych tego przedmiotu si nie uwzgl dnia zarówno w planach, jak i programach studiów. Z tego powodu nie wprowadza si stosownych, zwi zanych z nim instytucjonalno-organizacyjnych i strukturalno-funkcjonalnych rozwi za odpowiednich zak adów, katedr, instytutów czy wydzia ów celem realizacji wzmiankowanych planów i programów. Nie mo na wi c mówi , e w oma- wianym zakresie sytuacja jest klarowna, ustabilizowana i niepodwa alna. W dalszym ci gu filozofia sportu na uczelniach zwi zanych ze sportem z tru- dem dobija si akceptacji jej statusu edukacyjno-poznawczego. Nie zezwala si np. na posiedzeniach stosownych rad wydzia ów akademii wychowania fizycznego na prowadzenie prac dyplomowych i magisterskich, podobnie jak nie zezwala si na wszcz cia doktoratów i habilitacji w danym zakresie. [ Pobierz całość w formacie PDF ] |